Kwestia kredytów frankowych, czyli udzielonych w walucie szwajcarskiej, jest nadal przedmiotem wielu sporów i problemów w Polsce. Wiele osób, które zdecydowały się na taki kredyt, z powodu niekorzystnych zmian kursu waluty, boryka się z trudnościami w spłacie zadłużenia. W wygraniu procesu z bankiem kluczowe znaczenia odgrywa ustalenie statusu konsumenta kredytobiorcy. Zgodnie z art. 22 1 kc za konsumenta uważa się bowiem osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Funkcjonalna definicja konsumenta przyjmuje jako punkt wyjścia pełnioną w danej chwili oraz sytuacji rolę ekonomiczną osoby fizycznej (która to osoba może następnie w innej już sytuacji pełnić rolę przedsiębiorcy). Definicja konsumenta dająca się wyinterpretować z art. 22 1 kc zawiera cztery elementy. Po pierwsze, konsumentem może być tylko osoba fizyczna, po drugie, musi ona dokonywać czynności prawnej, po trzecie, czynność ta pozostaje w określonej relacji z rolą społeczną tej osoby, a po czwarte, adresatem oświadczenia woli jest przedsiębiorca. Kryterium najistotniejszym i najbardziej charakterystycznym dla pojęcia konsumenta jest kryterium braku bezpośredniego związku między dokonaną przez dany podmiot czynnością prawną a jego działalnością gospodarczą lub zawodową . Z reguły ma ona zmierzać do zaspokajania potrzeb własnych, osobistych, „prywatnych” podmiotu, jego rodziny, domowników, także przyjaciół lub znajomych (prezenty), ma zapewniać funkcjonowanie gospodarstwa domowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2007 roku, IV CSK 122/07, OSNC – Zb. dodatkowy 2008 nr C, poz. 74, str. 73). Tylko pośredni związek pomiędzy czynnością prawną, a działalnością gospodarczą osoby fizycznej nie pozbawia tej osoby przymiotu konsumenta. Normatywna definicja konsumenta wynikająca z art. 22 1 kc nie odnosi się do cech osobowych konkretnego podmiotu, w tym jego wiedzy i doświadczenia, a ocenie statusu konsumenta nie powinny służyć okoliczności pozaustawowe nie wynikające z tego przepisu.Dyrektywa 93/13 w art. 2 stanowi, że konsumentem jest osoba fizyczna, która w umowach objętych niniejszą dyrektywą działa w celach niezwiązanych z handlem, przedsiębiorstwem lub zawodem. Na gruncie polskim, definicję konsumenta zawiera art. 22 (1) Kodeksu Cywilnego, który stanowi, że za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.TSUE w wyroku z dnia 21 marca 2019 r. C-590/17 wskazał:W pierwszej kolejności, jeśli chodzi o pojęcie 'konsumenta’ w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy 93/13, ma ono charakter obiektywny i jest niezależne od konkretnego zasobu wiedzy, jaki może mieć dana osoba, czy też od posiadanych przez nią w rzeczywistości informacji (wyrok z dnia 3 września 2015 r., Costea, C-110/14, EU:C:2015:538, pkt 21). – pkt. 24.W tym względzie należy przypomnieć, że konsument znajduje się w słabszej pozycji niż przedsiębiorca, zarówno pod względem możliwości negocjacyjnych, jak i ze względu na stopień poinformowania, i w związku z tym godzi on się na postanowienia umowne sporządzone uprzednio przez przedsiębiorcę, nie mając wpływu na ich treść (wyrok z dnia 3 września 2015 r., Costea, C-110/14, EU:C:2015:538, pkt 18 i przytoczone tam orzecznictwo). – pkt. 25.Trybunał orzekł już, że nawet adwokata, choć uważa się, że posiada on wysoki poziom wiedzy fachowej, można uznać za 'konsumenta’ w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy 93/13, jeżeli zawiera on umowę, która nie dotyczy jego działalności zawodowej (zob. podobnie wyrok z dnia 3 września 2015 r., Costea, C-110/14, EU:C:2015:538, pkt 26, 27). – pkt. 27To szerokie rozumienie pojęcia 'konsumenta’ w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy 93/13 pozwala na zapewnienie ochrony przyznanej przez tę dyrektywę wszystkim osobom fizycznym znajdującym się w słabszej pozycji, o której mowa w pkt 25 niniejszego wyroku. – pkt. 28Dopełniając ww. argumentację wskazać należy, iż status konsumenta należy oceniać na chwilę dokonywania czynności prawnej (wniosek wynikający z uchwały SN z dnia 20 czerwca 2018 roku sygn. akt III CZP 29/17).
Status konsumenta w sporach frankowych
Kwestia kredytów frankowych, czyli udzielonych w walucie szwajcarskiej, jest nadal przedmiotem wielu sporów i problemów w Polsce. Wiele osób, które zdecydowały się na taki kredyt, z powodu niekorzystnych zmian kursu waluty, boryka się z trudnościami w spłacie zadłużenia. W wygraniu procesu z bankiem kluczowe znaczenia odgrywa ustalenie statusu konsumenta kredytobiorcy. Zgodnie z art. 22 1 kc za konsumenta uważa się bowiem osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Funkcjonalna definicja konsumenta przyjmuje jako punkt wyjścia pełnioną w danej chwili oraz sytuacji rolę ekonomiczną osoby fizycznej (która to osoba może następnie w innej już sytuacji pełnić rolę przedsiębiorcy). Definicja konsumenta dająca się wyinterpretować z art. 22 1 kc zawiera cztery elementy. Po pierwsze, konsumentem może być tylko osoba fizyczna, po drugie, musi ona dokonywać czynności prawnej, po trzecie, czynność ta pozostaje w określonej relacji z rolą społeczną tej osoby, a po czwarte, adresatem oświadczenia woli jest przedsiębiorca. Kryterium najistotniejszym i najbardziej charakterystycznym dla pojęcia konsumenta jest kryterium braku bezpośredniego związku między dokonaną przez dany podmiot czynnością prawną a jego działalnością gospodarczą lub zawodową . Z reguły ma ona zmierzać do zaspokajania potrzeb własnych, osobistych, „prywatnych” podmiotu, jego rodziny, domowników, także przyjaciół lub znajomych (prezenty), ma zapewniać funkcjonowanie gospodarstwa domowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2007 roku, IV CSK 122/07, OSNC – Zb. dodatkowy 2008 nr C, poz. 74, str. 73). Tylko pośredni związek pomiędzy czynnością prawną, a działalnością gospodarczą osoby fizycznej nie pozbawia tej osoby przymiotu konsumenta. Normatywna definicja konsumenta wynikająca z art. 22 1 kc nie odnosi się do cech osobowych konkretnego podmiotu, w tym jego wiedzy i doświadczenia, a ocenie statusu konsumenta nie powinny służyć okoliczności pozaustawowe nie wynikające z tego przepisu.Dyrektywa 93/13 w art. 2 stanowi, że konsumentem jest osoba fizyczna, która w umowach objętych niniejszą dyrektywą działa w celach niezwiązanych z handlem, przedsiębiorstwem lub zawodem. Na gruncie polskim, definicję konsumenta zawiera art. 22 (1) Kodeksu Cywilnego, który stanowi, że za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.TSUE w wyroku z dnia 21 marca 2019 r. C-590/17 wskazał:W pierwszej kolejności, jeśli chodzi o pojęcie 'konsumenta’ w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy 93/13, ma ono charakter obiektywny i jest niezależne od konkretnego zasobu wiedzy, jaki może mieć dana osoba, czy też od posiadanych przez nią w rzeczywistości informacji (wyrok z dnia 3 września 2015 r., Costea, C-110/14, EU:C:2015:538, pkt 21). – pkt. 24.W tym względzie należy przypomnieć, że konsument znajduje się w słabszej pozycji niż przedsiębiorca, zarówno pod względem możliwości negocjacyjnych, jak i ze względu na stopień poinformowania, i w związku z tym godzi on się na postanowienia umowne sporządzone uprzednio przez przedsiębiorcę, nie mając wpływu na ich treść (wyrok z dnia 3 września 2015 r., Costea, C-110/14, EU:C:2015:538, pkt 18 i przytoczone tam orzecznictwo). – pkt. 25.Trybunał orzekł już, że nawet adwokata, choć uważa się, że posiada on wysoki poziom wiedzy fachowej, można uznać za 'konsumenta’ w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy 93/13, jeżeli zawiera on umowę, która nie dotyczy jego działalności zawodowej (zob. podobnie wyrok z dnia 3 września 2015 r., Costea, C-110/14, EU:C:2015:538, pkt 26, 27). – pkt. 27To szerokie rozumienie pojęcia 'konsumenta’ w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy 93/13 pozwala na zapewnienie ochrony przyznanej przez tę dyrektywę wszystkim osobom fizycznym znajdującym się w słabszej pozycji, o której mowa w pkt 25 niniejszego wyroku. – pkt. 28Dopełniając ww. argumentację wskazać należy, iż status konsumenta należy oceniać na chwilę dokonywania czynności prawnej (wniosek wynikający z uchwały SN z dnia 20 czerwca 2018 roku sygn. akt III CZP 29/17).
Archiwa
Kategorie
Archiwa
Recent Posts
Zarzut potrącenia w sprawach frankowych
2024-11-01Banki rezygnują z apelacji
2024-10-29Klauzule abuzywne
2024-10-29Kategorie
Meta