You are currently here!
  • Home
  • Znaczenie dla spraw GE Money Bank S.A. wyroku TSUE z dnia 29 kwietnia 2021 r. C-19/20

Znaczenie dla spraw GE Money Bank S.A. wyroku TSUE z dnia 29 kwietnia 2021 r. C-19/20

2022-08-15 Kancelaria Comments Off

Możliwość zastosowania sankcji częściowej bezskuteczności warunku umownego wzorca umownego GE Money Bank S.A. była przedmiotem rozważań przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-19/20. Pytanie prejudycjalne sformułowane przez Sąd Okręgowy w Gdańsku (pytanie nr 2) zostało sformułowane w sposób następujący: „Czy art. 6 ust. 1 w zw. z art. 3 ust. 1 i 2 zdanie 2 oraz art. 2 dyrektywy […] 93/13 […] winien być rozumiany w ten sposób, że zezwala sądowi krajowemu na stwierdzenie nieuczciwości tylko niektórych elementów warunku umownego dotyczącego ustalanego przez bank kursu wymiany waluty, do której indeksowany jest udzielony konsumentowi kredyt (tak jak w postępowaniu głównym), tj. przez eliminację zapisu dotyczącego ustalanej jednostronnie i w niejasny sposób marży banku będącej składową kursu wymiany, a pozostawienie jednoznacznego postanowienia odnoszącego się do średniego kursu banku centralnego (Narodowego Banku Polskiego), co nie rodzi potrzeby zastąpienia wyeliminowanej treści jakimkolwiek przepisem prawa, a skutkować będzie przywróceniem rzeczywistej równowagi pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą, choć zmieni istotę zapisu dotyczącego spełnienia świadczenia przez konsumenta, z korzyścią dla tego ?”. Odpowiadając na ww. pytanie prejudycjalne, TSUE w sprawie C-19/20 wyjaśnił, że: „Wykładni art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy dokonywać w ten sposób, że z jednej strony nie stoją one na przeszkodzie temu, by sąd krajowy usunął jedynie nieuczciwy element warunku umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, w wypadku gdy zniechęcający cel tej dyrektywy jest realizowany przez krajowe przepisy ustawowe regulujące korzystanie z niego, o ile element ten stanowi odrębne zobowiązanie umowne, które może być przedmiotem indywidualnej kontroli pod kątem nieuczciwego charakteru. Z drugiej strony, przepisy te stoją na przeszkodzie temu, by sąd odsyłający usunął jedynie nieuczciwy element warunku umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, jeżeli takie usunięcie sprowadzałoby się do zmiany treści tego warunku poprzez zmianę jego istoty, czego zbadanie należy do tego sądu”. Oznacza to, że TSUE co prawda dopuszcza teoretyczną możliwość uznania nieuczciwego elementu warunku umownego za bezskuteczny, ale tylko przy kumulatywnym spełnieniu określonych warunków, tj.:- realizowany jest zniechęcający cel dyrektywy 93/13;- usunięty element warunku umownego stanowi odrębne zobowiązanie umowne, które może być przedmiotem indywidualnej kontroli pod kątem nieuczciwego charakteru;- usunięcie elementu warunku umownego nie prowadzi do modyfikacji tegoż warunku umownego, tj. do zmiany jego istoty. Przy tak zdefiniowanym zakresie analizy, na gruncie niniejszej sprawy nie jest możliwe zastosowanie sankcji częściowej bezskuteczności warunku umownego i usunięcie zapisów minus marża kupna/plus marża sprzedaży, bowiem zabieg ten:- stoi w sprzeczności ze zniechęcającym celem dyrektywy 93/13;- element warunku umownego odnoszący się do „marży banku” odejmowanej/dodawanej od/do kursu średniego NBP, nie stanowi odrębnego zobowiązania umownego, które podlega kontroli indywidualnej;- prowadzi do modyfikacji warunku umownego w zakresie mechanizmu wyznaczania odpowiednio kursu kupna i kursu sprzedaży waluty obcej.W konsekwencji nie jest możliwe usunięcie zapisów o marży Banku oraz pozostawienie zapisów dotyczących kursu średniego NBP.